عدم رعایت بهداشت فردی در بارداری می‌تواند زمینه ساز ایجاد انواع مشکلات برای مادران و حتی بیماری‌های ماندگار کودک در جنینی و بعد از تولد شود. بنابراین بهداشت زنان در بارداری تاثیر مستقیمی بر حفظ سلامت مادر و جنین و در نهایت سلامت جامعه دارد.
به همین دلیل در این مقاله سعی شده تا مهم‌ترین نکات راجع به بهداشت فردی در زنان باردار به طور کامل شرح داده شود و شما عزیزان می‌توانید این صفحه را جهت اطلاع رسانی، برای کسانی که در دوران بارداری هستند، ارسال کنید.
علت اهمیت بهداشت زنان در بارداری
اهمیت بهداشت در بارداری موجب شده، وضعیت مادران باردار به یکی از مهم‌ترین اهداف توسعه هزاره سازمان ملل و حتی خانه‌های بهداشت سراسر کشور، تبدیل شود.
عدم رعایت نکات بهداشتی در بارداری، علت اغلب مرگ‌هایی است که در دوران بارداری یا حین زایمان رخ می‌دهد؛ اما از طریق اطلاع رسانی می‌توان از این وقایع پیشگیری کرد. بنابراین ارائه مراقبت‌ها و اصول بهداشتی دوران بارداری، از راهکارهای اصلی ارتقاء سلامت جامعه و جلوگیری از مرگ و میر است.
اصول بهداشت زنان در بارداری
اولین قدم در مراقبت دوران بارداری تشکیل پرونده الکترونیکی برای خانم باردار در خانه‌های بهداشت و طی کردن طول دوره بارداری تحت نظر پزشک متخصص خواهد بود.
به صورت کلی اصول بهداشت زنان در بارداری شامل مجموعه‌ای از مراقبت‌ها در این دوران است و بخش مهمی این مراقبت‌ها مربوط به مسئله رعایت بهداشت در زنان باردار می‌باشد. به همین دلیل لازم است خانم‌هایی که در دوران بارداری هستند بسیار دقیق به نکات زیر توجه کنند:
- بررسی وضعیت واژن برای تایید سلامت یا رفع عوامل بیماری زا و انواع عفونت‌های شایع در دوره بارداری
- بررسی وضعیت سلامت دهان و دندان برای جلوگیری از شیوع عفونت در بدن
- معاینه وضعیت سلامت پوست و اندام ها
- بهداشت فردی و استفاده از شوینده های مناسب دوران بارداری
- بررسی سابقه واکسیناسیون های لازم در دوره بارداری
- انجام اقدامات مورد نیاز زنان باردار نیازمند به مراقبت ویژه مطابق بوکلت مراقبت‌های ادغام یافته سلامت مادران و بهداشت در بارداری
بهداشت فردی در زنان باردار چیست؟
زنان باردار در طول دوره بارداری لازم است، نکات بهداشتی‌ای را برای پیشگیری از نفوذ علائم بیماری زا نظیر انواع ویروس، میکروب، باکتری، انگل و …، رعایت کنند. همچنین استفاده از محصولات بهداشتی بانوان مناسب این دوره و نکاتی که رعایت آن‌ها برای حفظ بهداشت فردی در زنان باردار ضروریست، به شرح زیر می‌باشد:
- بعد از استحمام یا شنا کردن لازم است واژن خود را به وسیله سشوار با درجه کم خشک کنید.
- برای شستن و خشک کردن ناحیه تناسلی، واژن را از جلو به عقب بشویید تا از طریق مقعد آلودگی وارد واژن نشود.
- از دوش واژینال، تامپون، پدهای بهداشتی معطر در دوره بارداری استفاده نکنید.
- از دئودورانت واژن و اسپری‌های بهداشتی زنانه، برای معطر کردن واژن استفاده نکنید.
- ماست پروبیوتیک میل کنید.
- مصرف مواد غذایی حاوی قند را کاهش دهید.
- به اندازه کافی و متعادل آب بنوشید.
- لباس زیر گشاد و نخی تمیز بپوشید.
- هر روز لباس زیر خود را تعویض کنید.
- واژن خود را حداکثر روزی دو بار با ژل بهداشتی بانوان ، مناسب بارداری بشویید.
- از محصولات بهداشتی حاوی ترکیبات تسکین بخش (active ingredients) استفاده کنید.
- اگر در ناحیه واژن با ترشحات غیرطبیعی روبرو شدید، به پزشکی مراجعه کنید و خودسرانه از کرم واژینال، شیاف و … استفاده نکنید.
- در رابطه جنسی خود بهداشت را رعایت کرده، به ناحیه واژن بزاق نزنید و از کاندوم استفاده کنید.
استفاده از ژل بهداشتی بانوان در بارداری
استفاده از شوینده‌ها در دوران بارداری به علت حساسیت بدن بانوان و همینطور جنین، بسیار محدود و ویژه خواهد بود. بنابراین لازم است زنان باردار فقط از شوینده‌های مخصوص این دوره، نظیر شامپو بدن بارداری، شامپو بارداری برای شستشوی موی سر، ژل بهداشتی بانوان مناسب دوران بارداری و … استفاده نمایند.
در طول دوره بارداری به علت تغییرات هورمونی و افزایش ترشحات، ناحیه واژن به شدت مستعد عفونت و بیماری بوده و مصرف ژل بهداشتی مخصوص بانوان باردار در این دوره از اهمیت بسیاری برخوردار است.
شستشوی واژن به وسیله ژل بهداشتی مخصوص بانوان باردار، با خاصیت پاک کنندگی ویژه برای دوره بارداری طراحی شده و به حفظ تعادل اسیدیته واژن و جلوگیری از بیماری‌های عفونی، رفع بوی بد، خارش و سوزش کمک می‌کند. استفاده از این محصول در بارداری نه تنها ضرر ندارد بلکه برای رعایت بهداشت فردی در زنان باردار ضروری نیز هست.
همچنین مصرف ژل بهداشتی بانوان در بارداری می‌تواند به حفظ سلامت واژن و جلوگیری از ابتلا به عفونت های باکتریایی کمک کند. چرا که عفونت باکتریایی واژن می‌تواند احتمال سقط جنین و زایمان زودرس را افزایش دهد و همچنین عدم درمان به موقع این نوع عفونت‌ها می‌تواند موجب انتقال عفونت از مادر به نوزاد، به ویژه در طی زایمان شود.
فواید مصرف ژل بهداشتی در بارداری
فواید مصرف محصولات بهداشت و مراقبت از بدن نظیر ژل بهداشتی در بارداری شامل موارد متعددی است که در این قسمت به شرح برخی از آن‌ها پرداخته شده‌است:
حفظ تعادل طبیعی واژن
از آنجایی که ناحیه واژن در طول بارداری، مستعد ترشحات و ایجاد عفونت می باشد؛ مصرف ژل بهداشتی در این دوران، به حفظ تعادل طبیعی واژن کمک بسیاری خواهد کرد.
ژل شوینده بارداری فاقد سورفاکتانت فعال نظیر سولفات لاریل سدیم و سدیم لورت سولفات می‌تواند به حفظ تعادل PH طبیعی واژن کمک کند. زیرا در این حالت واژن قادر به تکثیر میکروارگانیسم‌های مفید برای پاکسازی محیط داخلی و حفظ بهداشت زنان در بارداری خواهد بود.
جوان سازی پوست واژن
استفاده از ژل بهداشتی بانوان به جوانسازی پوست واژن کمک می‌کند، زیرا این محصولات اغلب حاوی ترکیبات التیام بخش و ضد التهاب نظیر عصاره آلوئه ورا هستند. این محصول به بازسازی سلول‌های واژن که در بارداری آسیب دیده و ملتهب هستند کمک می‌کند.
همچنین با مصرف روزانه ژل بهداشتی بارداری، تورم، قرمزی، خارش و درد ناشی از التهاب کاهش می یابد و از واژن در برابر عفونت محافظت می‌کند. اما در زمان شستشوی واژن دقت داشته باشید که ترکیبات ژل وارد واژن نشود و فقط ناحیه بیرونی را به آرامی بشویید.
رفع بوی بد واژن
مصرف ژل بهداشتی بانوان به رفع بوی بد واژن کمک می‌کند، به همین دلیل در این دوران احتیاجی به استفاده از اسپری و دئودورانت زنان نیست. این محصولات معمولا حاوی آلوئه ورا، بابونه و پنیرک برای درمان خارش و سوزش واژن هستند؛ به همین دلیل است مصرف ژل بهداشتی بانوان در بارداری موجب طراوت بخشیدن، تسکین خارش و سوزش و آبرسانی می‌شود.
مقابله با باکتری‌های مضر
محصولات بهداشتی بانوان، نظیر ژل بهداشتی که حاوی اسیدلاکتیک است می‌تواند هر باکتری یا قارچی را که باعث عفونت می‌شود، از بین ببرد. زیرا زنان به ویژه در بارداری، بیش از مردان در معرض انواع بیماری‌های عفونی مقاربتی قرار دارند. بنابراین اگر واژن آن‌ها سطح بالایی از اسید لاکتیک را نداشته باشد، سلامت و بهداشتشان در خطر خواهد بود.
در واقع، اسید لاکتیک عامل مهمی در حفظ بهداشت و سلامت واژن در برابر عفونت ها است. این ماده به حفظ تعادل باکتری های مضر و مفید در واژن کمک می‌کند. استفاده از ژل بهداشتی بانوان برای حفظ رطوبت مورد نیاز برای جلوگیری از خشکی واژن مناسب است.
سوالات متداول در مورد بهداشت در بارداری
سوالات متعددی در مورد بهداشت در بارداری و رفع مشکلات این دوره حساس با رعایت بهداشت مطرح است که در این قسمت به پاسخگویی به برخی از این پرسش ها پرداخته‌ایم. شما نیز می‌توانید سوالات خود را در بخش دیدگاه‌ها مطرح کرده و پاسخ سوال خود را در همین صفحه بخوانید:
آیا استفاده از ژل بهداشتی بانوان در بارداری ضرر دارد؟
استفاده از ژل بهداشتی بانوان در بارداری ضرر ندارد و برای رعایت بهداشت برای زنان باردار لازم است. در این مقاله فواید مصرف ژل بهداشتی در بارداری را شرح داده ایم.
برای رفع بوی نامطبوع واژن در بارداری چه کنیم؟
برای رفع بوی بد واژن از اسپری و دئودورانت زنان استفاده نکنید، مصرف ژل بهداشتی بانوان به رفع بوی بد واژن کمک می‌کند.